Haloterapia

© Lauren Rinder - Fotolia.com

Trudno bez elementarnej wiedzy medycznej wybrać odpowiednie zabiegi, tym bardziej że spływające lawiny informacji nie zawsze są fachowe, a profesjonalizm bywa zdominowany czynnikami marketingowymi. Reklama efektów zabiegu nie powinna zwyciężać nad zdrowym rozsądkiem, priorytetem musi być bowiem zdrowie, a nie efekty estetyczne. Poniższe informacje przybliżają sens wykonywania jednego z najpowszechniejszych zabiegów – mezoterapii. Dobór odpowiedniego preparatu do ostrzykiwania jest podstawą słuszności jego wykonywania. Bo zdecydowanie lepiej jest nie przyjmować żadnych produktów, aniżeli zdecydować się na nieodpowiednio dobraną procedurę. Bo cóż po krótkotrwałym zadowoleniu z powierzchownego efektu estetycznego, którego następstwem jest biologiczne postarzenie skóry.

Fizjologia skóry

Regulacja pracy naskórka zależy od czynnika wzrostu, przekaźników cholinergicznych oraz substancji podobnych do hormonów. Wzrost naskórka zaczyna się od jego najgłębszej warstwy – podstawnej, zaopatrzonej w specyficzne, regulujące go receptory. Wzrastające komórki produkują substancje, które po osiągnięciu odpowiednich stężeń blokują cyklinę – hamulec mitozy komórkowej. Określenie odpowiedniego stosunku ilościowego między tymi substancjami a czynnikiem wzrostu daje możliwość regulowania grubości naskórka. Zaburzenie tej równowagi może być przyczyną ścieńczenia lub pogrubienia naskórka. System cholinergiczny oparty jest na działaniu acetylocholiny obecnej także w naskórku jako bardzo ważnego przekaźnika regulującego wiele procesów. (Acetylocholina stymuluje skurcze mięśniowe, które można zablokować toksyną botulinową). Chcąc poprawić funkcjonowanie naskórka, trzeba brać pod uwagę trzy powyższe procesy. W warstwie głębszej – skórze właściwej – ważne jest zachowanie koloidalnego stanu macierzy. Jego zadaniem jest podtrzymanie aktywności komórkowej fibroblastów, tworzenie w odpowiednich ilościach proteoglikanów, kolagenu i elastyny. Dla „żywotności” macierzy również bardzo istotne jest pH tkanek, które powinno wynosić między 7,35 a 7,45. Zaburzenie fizjologicznego pH powoduje zmiany konsystencji macierzy. Przy prawidłowym pH ok. 7,4 duże cząsteczki zawieszone w wodzie mają ładunki ujemne, co umożliwi ich swobodne przemieszczanie w koloidalnym środowisku. W przypadku zakwaszenia otoczenia ujemne wartości cząsteczek zostają utracone na rzecz dodatnich, co powoduje ich przyleganie do siebie. W efekcie dochodzi do zmiany środowiska z wodnego na żelowe, macierz zagęszcza się, co obniża możliwość prawidłowej wymiany metabolicznej między komórkami. Uniemożliwia to w znacznym stopniu transport substancji odżywczych, co z kolei prowadzi do uszkodzeń komórek. Produkcja fibroblastów zróżnicowana jest w zależności od wieku komórki. Proteoglikany i kolagen siateczkowy (typu III) produkowane są wyłącznie przez młode fibroblasty. Proteoglikany są to glikoproteinowe struktury, między innymi jest to kwas hialuronowy. Są one najważniejszym czynnikiem biorącym udział w procesie nawilżania skóry. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego wiąże pięćset cząsteczek wody. Elastyna natomiast jest odpowiedzialna za sprężystość skóry. Rozpoznano już 14 typów kolagenu. Wpływ na stan skóry mają dwa: kolagen siateczkowy (III typu) i włóknisty (I typu). Fibroblast różnicuje ich produkcję w zależności od środowiska, w jakim się znajduje. Ważny proces syntezy kolagenu przebiega w dwóch fazach: wewnątrz i na zewnątrz komórki. Pierwsza obejmuje produkcję prekursora kolagenu – prokolagenu, druga – wytworzenie kolagenu o mocnych włóknach na zewnątrz komórki. Istotna jest stymulacja kolagenu przez zewnętrzne środowisko komórki dla tworzenia dwóch wyżej wspomnianych jego typów – I i III. Kolagen zwłóknieniowy (taki, jaki można odnaleźć w bliznach) odpowiedzialny jest za procesy odbudowy. Kolagen siateczkowy odpowiedzialny jest za miękkość i jędrność skóry. Wykładnikiem młodości skóry jest ilościowy stosunek kolagenu typu I do III: im więcej form siateczkowych, tym wiek biologiczny niższy.

Tak więc stwierdzenie, że dany zabieg pobudza powstawanie kolagenu, jest niewystarczające – należy sprecyzować jego typ!

Zabiegi, których celem jest stymulacja kolagenu typu III, mają charakter odmładzający, natomiast te stymulujące produkcję I typu kolagenu w aspekcie biologicznym postarzają skórę. Należy więc rozróżniać zabiegi regenerujące i odbudowujące. Regeneracja jest to proces fizjologiczny, który ma na celu syntezę nowej tkanki identycznej z tkanką wyjściową. W skórze nieprzerwanie poza procesem tworzenia nowych komórek zachodzi proces niszczenia. Za dekonstrukcję odpowiadają metaloproteinazy – enzymy, w których polu aktywności znajduje się cynk blokowany przez aminokwas cysteinę. Fibroblasty są stymulowane przez receptor znajdujący się na błonie komórkowej CD44; jest on aktywowany przez fragmenty macierzy skórnej pozostałej z procesów rozkładu. Zabiegi odmładzające powinny więc z jednej strony hamować aktywność metaloproteinaz, a z drugiej pobudzać aktywność fibroblastów. Takie działanie ma miejsce w zabiegach biostymulacji. Przy zabiegach odbudowujących dochodzi do zniszczenia części tkanek i nadbudowania ich tkankami bliznowatymi, bogatymi w kolagen typu I. W tym procesie tkanka siateczkowa, wyjściowa, jest zastępowana tkanką zwłóknieniową, zabliźniającą. Aktywują ją receptory procesu zapalnego CD40 i CD39 (receptor aktywowany fragmentami DNA).