ALGI - kosmetyczny hit

Właściwa nazwa to glony – wprowadzona do polskiej literatury naukowej w latach 80. XIX w. Obejmuje ona ponad 20 tysięcy gatunków, znacznie różniących się między sobą, między innymi wielkością (od kilku μm do ponad 100 m) oraz budową organizmów (od jednokomórkowych przez kolonijne do organizmów wielokomórkowych). Algi żyją we wszystkich siedliskach wodnych, zarówno morskich, jak i słodkowodnych, w wodach ciepłych i zimnych. Ich skład chemiczny jest różny i nie do końca zbadany. Wszystkie glony zawierają chlorofil oraz beta-karoten, zawartość innych barwników decyduje o ich zróżnicowanej barwie: od niebieskozielonej przez różne odcienie zielonej, żółtej, brunatnej do czerwonej. Często stosuje się podział ze względu na zabarwienie: mamy brunatnice (brązowy kolor zawdzięczają fukoksantynie, zaliczanej do karotenoidów), zielenice (kolor zielony – dominuje chlorofil i karoten) oraz krasnorosty (czerwień zapewniają barwniki fikoerytryna i fikocyjanina). Ten podział jest pewnym uproszczeniem, gdyż znanych jest aż jedenaście gromad alg, a krasnorosty, brunatnice i zielenice stanowią zaledwie trzy z nich.

Skarbiec cennych substancji

Algi – nazywane czasem „chlebem morza” – stanowią ogromne, wciąż nie do końca poznane źródło pierwiastków i związków chemicznych, istotnych dla przemysłu kosmetycznego. Zawierają duże ilości witamin, szczególnie z grupy B, witaminę E, beta-karoten, oraz witaminę C, której zawartość w krasnorostach jest większa niż w owocach cytrusowych. Natomiast ilość mikroelementów jest przeciętnie dziesięciokrotnie większa niż u większości roślin lądowych. Algi stanowią ogromne źródło aminokwasów wchodzących w skład NMF (Natural Moisturizing Factor) – naturalnego czynnika nawilżającego, odpowiedzialnego za prawidłowe nawilżenie skóry. Niezwykle ważnym białkiem pochodzącym z glonów jest aosaina – mająca zdolność dezaktywacji elastazy (enzymu odpowiedzialnego za rozkład elastyny). Do grupy istotnych z kosmetologicznego punktu widzenia składników dochodzą jeszcze należące do polialkoholi sorbitol i mannitol. Pierwszy z nich ma zdolność obniżania tzw. współczynnika TEWL (przeznaskórkowa utrata wody), drugi działa nawilżająco i bakteriostatycznie.

Metody przetwarzania alg

Algi są jednym z niewielu produktów, które praktycznie w czystej postaci są stosowane w kosmetyce profesjonalnej. Znając ich wartość dla współczesnej kosmetyki, poszczególne firmy prześcigają się w sposobach zapewnienia produktu jak najlepszej jakości. Proces „obróbki” technologicznej rozpoczyna się już od momentu połowu. Niejednokrotnie firmy kosmetyczne nie skupują surowca od firm zewnętrznych, tylko same zajmują się połowem. Dzięki temu mogą decydować o wyborze najlepszego do tego miejsca. Związane jest to często z większymi kosztami, ale firmy mają pewność, że zapewniają bogaty w składniki czynne i czysty ekologicznie surowiec. Duże znaczenie ma również pora roku, w czasie której dokonuje się połowu. Niektóre koncerny kosmetyczne wybierają do tego celu tylko określone dni, np. okres zrównania dnia z nocą, kiedy to algi mają największą zawartość minerałów i pierwiastków śladowych. Kolejnym krokiem w tym procesie jest suszenie alg. Do niedawna poddawano je suszeniu na słońcu, następnie mielono. Okazało się jednak, że jeśli nawet duża ilość substancji czynnych zawartych w algach nie ginie podczas tego procesu, to jednak uzyskany produkt z czasem traci swe właściwości. Zaczęto poszukiwać innych metod suszenia, tak aby produkt końcowy zachował pełną gamę składników aktywnych. Z pomocą przyszedł przemysł spożywczy, który od pewnego czasu z powodzeniem stosuje proces liofilizacji.

Liofilizacja

Po raz pierwszy zastosowano ją w latach 50. XX w. Stało się to na zlecenie rządu USA, którego zamierzeniem było wyprodukowanie żywności lekkiej pod względem wagi, ale za to bogatej w niezbędne składniki odżywcze. Dziś w ten sposób produkowana jest żywność przeznaczona dla osób uprawiających sporty ekstremalne, np. alpinistów. Liofilizacja to suszenie sublimacyjne (sublimacja – proces zmiany stanu skupienia ze stałego od razu w gazowy z pominięciem stanu ciekłego), odbywa się w temperaturze niższej niż 0 ºC przy bardzo obniżonym ciśnieniu. W procesie liofilizacji najpierw surowiec zostaje zamrożony w temperaturze do 40- -50 ºC poniżej zera. Dzięki temu giną substancje powodujące fermentowanie naturalnego produktu, bakterie chorobotwórcze oraz pleśnie. Następnie woda w postaci kryształków lodu zostaje odparowana w komorach próżniowych. Ostatnim etapem procesu jest końcowe dosuszenie, odbywające się w temperaturze 40-50 ºC. Liofilizacja jest jedyną do tej pory znaną metodą pozwalającą otrzymać wysuszony produkt końcowy, który praktycznie nie różni się od świeżego. Z tą różnicą, że tak spreparowany może przetrwać w każdych warunkach, zachowując wartości odżywcze i strukturę komórkową. Algi suszone metodą sublimacji zachowują swe pierwotne właściwości organoleptyczne oraz pełną wartość odżywczą i biologiczną (witaminy, minerały, aminokwasy).