Wolne rodniki

Wolne rodniki, ich źródła i szkodliwe działanie

Wolne rodniki są przyczyną tzw. stresu oksydacyjnego; tym terminem w medycynie określa się proces utleniania komórkowego. Wolne rodniki pochodzą głównie z wdychanego powietrza. Część pobieranego tlenu bierze udział w procesie metabolizmu, kolejna część (około 2%) przyczynia się do powstania wolnych rodników. Są one stale produkowane podczas procesów metabolizmu. Nasz organizm jest wyposażony w system obronny, który nieustannie neutralizuje wolne rodniki. Ale począwszy od 30. roku życia, a także pod wpływem zewnętrznych czynników może dojść do pewnej nierównowagi, spowodowanej albo deficytem sił chroniących przed wpływem utleniania, albo nadmierną produkcją wolnych rodników. W tym właśnie momencie zaczyna się stres oksydacyjny. Jest on bardzo toksyczny dla komórek i może powodować uszkodzenia DNA, anomalie funkcjonalne protein oraz peroksydację lipidów. Wywołane zaburzenia mogą być nieodwracalne i stać się przyczyną destrukcji komórek. Jeśli chodzi o skórę, to błona komórkowa epidermy zawiera podwójną warstwę fosfolipidów. Jeśli te lipidy są atakowane przez wolne rodniki, błona komórkowa zostaje naruszona, wymiana wody i jonów ulega zakłóceniu, może dojść do przedwczesnego starzenia, a być może nawet do rozwoju pewnych chorób (na przykład łuszczyca).Natomiast na poziomie całego organizmu może dojść do spowolnienia działania systemu immunologicznego, przyrostu komórkowego, metabolizmu cukrów, gospodarki hormonalnej, metabolizmu komórkowego i funkcjonowania komórek mięśniowych. Proces starzenia się zostanie przyspieszony. Jeśli chcemy pomóc naszemu organizmowi, warto nauczyć się nowego trybu życia i odpowiedniego sposobu żywienia.

• duży włos z małym gruczołem łojowym
• cienki włos (meszek) z dużym gruczołem
• niemal nieistniejący włos z nadmiernie rozrośniętym gruczołem łojowym.Ilość gruczołów włosowo-łojowych determinuje typ skóry: dominacja trzeciego typu sprawia, że cera jest tłusta i ma skłonność do trądziku.

Czynniki zwiększające produkcję wolnych rodników:

• wiek
• nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV
• tytoń
• alkohol
• stres

Gwałtowne ćwiczenia fizyczne są przyczyną stresu oksydacyjnego, który ma duży wpływ na uczucie zmęczenia i spowolnienie regeneracji sił.

Stres tlenowy a niektóre choroby

Uważa się, że wolne rodniki są częściowo odpowiedzialne za powolny rozwój niektórych chorób (nowotwory, katarakta, arterioskleroza), a także za proces starzenia się.

Wolne rodniki a nowotwory

Posiadane przez nas dane pozwalają przypuszczać, że ataki wolnych rodników mają wpływ na rozwój nowotworów, ponieważ pociągają za sobą przerwanie łańcucha DNA i jego mutacje.Wiele nowotworów, zwłaszcza jamy ustnej, sutka i pęcherza moczowego, rozwija się u osób, które spożywają niewiele owoców i warzyw, przez co dostarczają organizmowi mało witamin mających działanie przeciwutleniające.

Wolne rodniki a choroby sercowo-naczyniowe

Wolne rodniki biorą udział w tworzeniu tzw. płytek miażdżycowych przez utlenianie cząsteczek cholesterolu o niskiej gęstości (LDL). Dostarczenie witamin C, E, karotenu, selenu i polifenoli jest w stanie zredukować to zjawisko.

Wolne rodniki a starzenie się

Działanie antyoksydantów neutralizuje wpływ utleniania składników błon komórkowych, spowalniając w ten sposób proces przedwczesnego starzenia się. Według niektórych badań dostarczanie składników roślinnych o silnym działaniu antyutleniającym usprawnia pewne czynności mózgowe, zwłaszcza zdolność uczenia się. Coraz częściej mówi się o takim postępowaniu w celu zapobiegania chorobie Alzheimera. Wolne rodniki, katarakta i dmla (dégénérescence maculaire liée ? l'âge - zwyrodnienie siatkówki związane z wiekiem).Wolne rodniki mogą być przyczyną utraty wzroku związanej z tymi dwiema chorobami. Wiele opracowań naukowych dowodzi, że dostarczanie witaminy C, witaminy E i selenu mogłoby zapobiegać tym dolegliwościom.

Mechanizmy ochronne znane dzisiaj

Nasze komórki dysponują trzema sposobami walki z wolnymi rodnikami:

• zapobiegają tworzeniu się nowych
• eliminują już istniejące
• naprawiają wyrządzone szkody.

Działające w ten sposób substancje są objęte wspólną nazwą antyoksydantów (przeciwutleniaczy).Podstawowym sposobem walki ze skutkami działania wolnych rodników jest stosowanie diety bogatej w te substancje. Substancje, które powinny znaleźć się w naszym pożywieniu w celu zapobiegania skutkom działania wolnych rodników.