Choroby paznokci

Krótkie wprowadzenie w fizjologię

Paznokieć stanowi jeden z przydatków skóry. Składa się ze stwardniałej keratyny, bogatej w siarkę, cystynę i argininę. W jego skład wchodzi również woda, lipidy (pośród nich cholesterol i aminokwasy), wapń (jego główny składnik mineralny), żelazo oraz fosfor.

Budowa paznokcia

Macierz paznokcia

Stanowi ona część twórczą paznokcia i wyrasta bezpośrednio z podstawy. Zawiera nerwy, naczynia krwionośne i limfatyczne, które produkują komórki paznokcia oraz kontrolują prędkość jego wzrostu. To tutaj formuje się widoczna część paznokcia.

Łożysko paznokcia

Jest to część paznokcia, do której przylega płytka paznokciowa. Komórki łożyska ciągną się przez warstwę rogową (tak zwane hyponychium), czyli skórę znajdującą się pod wolnym brzegiem paznokcia.

Składa się z keratyny i tworzą ją dwie części:

• stanowiący podstawę korzeń, ukryty pod obrąbkiem naskórkowym. Staje się on stopniowo coraz cieńszy, by wsunąć się pod skórę u podstawy paznokcia w zagłębienie naskórka nazywane rowkiem paznokciowym. Korzeń opiera się na macierzy, z której wyrasta;
• blaszka rogowa – stanowi ona widoczną część paznokcia, składa się z trzech części:
  • półksiężycowatego obłączka w jasnym kolorze – jest on przednią, widoczną częścią macierzy;
  • strefy różowej, która wchodzi w boczne rowki otoczone tkanką okołopaznokciową;
  • wolnego brzegu będącego skrajną częścią paznokcia, która nie przylega do łożyska. Jest on grubszy niż na poziomie korzenia, ponieważ gromadzą się tu komórki keratyny.

Wał paznokcia

Jest to poduszeczka skóry znajdująca się u podstawy paznokcia; rozciąga się od bocznych fałdów do płytki paznokcia.

Skórka

Wychodzi z rogowej warstwy naskórka i rozciąga się na płytkę paznokciową.

Rola paznokci

Paznokcie chronią końce palców rąk i nóg oraz ułatwiają chwytanie małych przedmiotów. Mają też swój udział w odczuwaniu doznań dotykowych. Grubość paznokcia wynosi około 0,5 mm; paznokcie u nóg są nieco grubsze. Wzrost paznokci jest ciągły (około 1 mm na tydzień); odnawiają się całkowicie w ciągu 4-5 miesięcy. W przeciwieństwie do skóry paznokieć nie łuszczy się. Jego wzrost postępuje od macierzy ku wolnemu brzegowi z prędkością różną u różnych osób. Każdy uraz macierzy pociąga za sobą nieregularny wzrost lub deformację paznokcia.