Lipidy w kosmetologii część 2

powrót

Dossier

Lipidy, a zwłaszcza oleje – to jedne z najstarszych naturalnych środków spożywczych, medycznych i pielęgnacyjnych. Od wieków stosowane są w medycynie naturalnej i w jadłospisach wielu kultur, m.in. w tradycyjnej medycynie chińskiej, w ajurwedzie, wśród australijskich Aborygenów, ludności afrykańskiej oraz w krajach Orientu. Współcześnie pozostały nadal ważnymi środkami spożywczymi i składnikami wielu leków recepturowych. Są też głównymi komponentami kosmetyków i stanowią inspirację dla rozwoju przemysłu kosmetycznego, który intensywnie korzysta z „tłustych darów natury” i nie ustaje w poszukiwaniach nowych, aby jak najlepiej zaspokoić oczekiwania wymagającego rynku.
muzyka relaksacyjna bez opłat ZAiKS
Lipidy w kosmetologii część 2© katerinchik - Depositphotos

Oleje roślinne w kosmetyce

Oleje stosowane w kosmetyce, zwłaszcza te, które aplikowane są bezpośrednio na skórę, powinny być naturalnymi olejami tłoczonymi na zimno, bez dodatku substancji syntetycznych czy olejów mineralnych.

W ofercie dla przemysłu kosmetycznego znajdują się jednakże również opcje zmodyfikowane. Celem ich tworzenia jest wyeliminowanie składników szkodliwych, uniknięcie problemów przy wprowadzaniu do receptur, poprawienie właściwości sensorycznych, a często także po prostu w celu obniżenia ceny. Modyfikowane surowce mogą być wykorzystywane w popularnych produktach kosmetycznych, natomiast nie mogą znaleźć się w składzie kosmetyków organicznych ubiegających się o certyfikat naturalności.

W kosmetyce stosuje się co najmniej 100 różnych olejów roślinnych i są to w wielu wypadkach te same oleje, których używamy do celów kulinarnych, jak np. oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, kukurydziany, sojowy, lniany, ryżowy, z pestek winogron, dyniowy, sezamowy, z orzechów włoskich, laskowych i arachidowych. Tradycyjnymi, typowo kosmetycznymi olejami są:

  • olej ze słodkich migdałów, INCI: Prunus Amygdalus Dulcis (Sweet Almond) Seed Oil;
  • olej z awokado, INCI: Persea Gratissima (Avocado) Fruit Oil;
  • olej z nasion brzoskwini, INCI: Prunus Persica (Peach) Kernel Oil;
  • olej z nasion moreli, INCI: Prunus armeniaca (Apricot) Kernel Oil.

Z grupy bioolejów, które szczególnie służą celom terapeutycznym i kosmetycznym, wymienić należy:

  • olej z nasion bawełny, INCI: Gossypium (Cotton) Seed Oil; zawiera 70-90% NNKT; musi być rafinowany ze względu na toksyczny gossypol;
  • olej z orzecha włoskiego, INCI: Juglans Regia (Wallnut) Seed Oil; 85% NNKT, głównie kwas linolowy, LA;
  • olej z nasion róży piżmowej, INCI: Rosa Moschata (Musk Rose) Seed Oil; zawiera unikatowe połączenie NNKT i witaminy A w postaci kwasu retinowego (tretinoiny).

Do tej grupy należą też oleje bogate w kwas gammalinolenowy, omówione w części pierwszej artykułu.

W kosmetyce duże znaczenie mają składniki o właściwościach antyoksydacyjnych. Można do nich zaliczyć wiele olejów roślinnych, np.:

  • olej arganowy, INCI: Argania Spinosa (Argan Tree) Kernel Oil; nazywany „złotem pustyni”, otrzymywany z orzechów drzewa arganowego rosnącego wyłącznie w Maroku;
  • olej rokitnikowy, INCI: Hippophae Rhamnoides (Sea- -buckthorn) Fruit Oil; otrzymywany z pulpy owocowej; ma właściwości promieniochronne oraz brązujące skórę; zawiera niezwykle cenny kwas oleopalmitynowy (omega- 7), naturalny składnik lipidów skóry (nie występuje w oleju otrzymywanym z nasion rokitnika);
  • olej z zielonej kawy, INCI: Coffea Arabica (Green Coffee) Seed Oil; otrzymywany z zielonych, nie prażonych ziaren; zawiera kwas chlorogenowy – polifenol opóźniający starzenie się skóry;
  • olej makadamia, INCI: Macadamia Ternifolia (Macadamia) Seed Oil; tłoczony z orzechów; zawiera (podobnie jak olej rokitnikowy) dużo kwasu oleopalmitynowego o silnym działaniu prozdrowotnym i chroniącego skórę jak sebum;
  • olej z nasion baobabu, INCI: Adansonia Digitata (Baobab) Seed Oil; chroni skórę ludności afrykańskiej przed ekstremalnymi warunkami pustynnymi; jest odporny na jełczenie;
  • olej z nasion malin, INCI: Rubus Idaeus (Raspberry) Seed Oil; działa jak filtr słoneczny anty - UVB, ale nie może występować samodzielnie w kosmetykach ochronnych;
  • olej z nasion astra solnego, INCI: Aster Maritima (Sea Aster) Seed Oil; nawilża skórę i poprawia mikrokrążenie; możemy go znaleźć w składzie kosmetyków przeznaczonych do cery naczynkowej;
  • olej ostropestowy, INCI: Silybum Marianum (Milk Thistle) Seed Oil; zawiera sylimarynę – antyoksydant silniejszy niż witamina E, znaną też jako lek na dolegliwości wątroby.

Oleje o właściwościach opóźniających starzenie się skóry to przede wszystkim:

  • olej z pestek granatu, INCI: Punica Granatum (Pomegranate) Seed Oil; zawiera fitoestrogeny i flawonoidy; główny składnik – kwas punikowy;
  • olej żurawinowy, INCI: Vaccinium Macrocarpon (Cranberry) Seed Oil; tłoczony z nasion żurawiny wielkoowocowej; jako jedyny znany olej ma idealny stosunek kwasów omega-6 do omega-3 wynoszący 1:1; duża skuteczność antyoksydacyjna;
  • olej z kiełków pszenicy, INCI: Triticum Vulgare (Wheat) Germ Oil; ma wysoką zawartość witaminy E, znanej jako „witamina młodości”.

PIŚMIENNICTWO

  • Glinka R., Glinka M. Receptura kosmetyczna z elementami kosmetologii. Tom 1. Oficyna Wydawnicza MA, Łódź 2008
  • Jurkowska S. Tezaurus. Substancje czynne wykorzystywane w kosmetykach. Ekoprzem Sp. z o.o., Dąbrowa Górnicza 2005
  • Jurkowska S. Surowce kosmetyczne. Ekoprzem Sp. z o.o., Dąbrowa Górnicza 2007
  • Karłowicz-Bodalska K., Bodalski T. Nienasycone kwasy tłuszczowe, ich właściwości biologiczne i znaczenie w lecznictwie. Postępy Fitoterapii 1, 2007: 46-56
  • Kowalska-Wochna E. GLA - niezwykle ważny kwas. Panacea 3(24), 2008: 18-19
  • Kowalska-Wochna E. Oleje z amazońskiej dżungli. Cabines Polska 47, 2011: 30-38
  • Lamer-Zarawska E. i wsp. Rośliny w kosmetyce i kosmetologii przeciwstarzeniowej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012
  • Martini M.C. Kosmetologia i farmakologia skóry. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008
  • Materac E. i wsp. Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka. Bromat.Chem.Toksykol. – XLVI, 2, 2013: 225-233
  • Noszczyk M. (red.) Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012
  • Zielińska A., Nowak I. Kwasy tłuszczowe w olejach roślinnych i ich znaczenie w kosmetyce. Chemik 68, 2, 2014: 103-110
  • Żak I. Chemia medyczna. Wyd. Śląska Akademia Medyczna, Katowice 2001
  • http://bahyuhorseoil.com/about-bahyu/
  • http://biotechnologia.pl
  • http://www.bliskonatury.pl
  • https://colwayinternational.com/news/.../208,file,baza-cieklokrystaliczna
  • www.floratech.com
  • http://naturadlapiekna.pl
  • http://www.provita.pl/tajemnice-gla-dobrego-omega-6
  • www.seatons-uk.co.uk
  • http://www.surowcekosmetyczne.pl
  • https://www.zrobsobiekrem.pl

więcej w Cabines nr 76

dr Elżbieta Kowalska-Wochna
publikacje Cabines 76
do góry | powrót