Rekonstrukcja defektów (ubytków) paznokci

Aby zastosować właściwy sposób i materiał do rekonstrukcji ubytków i deformacji paznokci, powinniśmy zapoznać się z ich budową anatomiczną i składem, stanami chorobowymi, które mają bardzo duży wpływ na zmianę ich wyglądu i kształtu, a w przypadku zaniedbania higieny jedynym dla nich ratunkiem jest właśnie odpowiedni sposób rekonstrukcji.

Paznokcie, czyli przydatki skóry, to rogowe wytwory naskórka powstające z komórek nabłonkowych, które ulegają procesowi keratynizacji, czyli zlewaniu się martwych keratynocytów. W wyniku tego procesu usztywniane są ściany komórek wraz z ich łączeniami, tworząc warstwę rogową, tzw. ciągłą strukturę twardej keratyny (¾ keratyny twardej) bogatej w mostki disiarczkowe. Keratyna jest nieznacznie uwodniona (3% wody) i zawiera bardzo mało lipidów (0,15– 0,75%), ale płytkę paznokciową pokrywa tzw. warstwa hydrolipidowa. Tak jak w przypadku skóry, zawartość wody i skład powłoki hydrolipidowej nie powinny ulec zmianie. Włókna keratyny przebiegają prostopadle do kierunku wzrostu paznokcia.

Struktura paznokcia nie jest jednorodna, dlatego w jego budowie wyróżniamy:

• macierz (korzeń, łac. matrix)
• wał paznokciowy
• obrąbek naskórkowy nadpaznokciowy (łac. eponychium)
• obrąbek naskórkowy okołopaznokciowy (łac. perionychium)
• obrąbek naskórkowy podpaznokciowy (łac. hyponychium)
• obłączek (łac. lunula, półksiężyc)
• łoże paznokcia
• płytka paznokcia (trzon, blaszka paznokciowa)
• koniec (wolny brzeg).

Macierz to miejsce wzrostu paznokcia umieszczone pod wałem paznokciowym utworzonym z fałdu naskórkowego okalającego tylne i boczne części płytki paznokciowej. W tylnej jego części obrąbek naskórkowy podpaznokciowy przechodzi w macierz paznokcia, w której znajdują się przezroczyste komórki macierzyste, natomiast w przedniej części – w naskórek opuszki palca. Komórki macierzyste macierzy ulegają podziałom, a ich kolejne pokolenia wędrują ku górze, ulegając stopniowo różnicowaniu i rogowaceniu. To właśnie trwałe uszkodzenie macierzy jest przyczyną deformacji paznokci. Praca manikiurzystki, pedikiurzystki i stylistki paznokci wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na ochronę macierzy paznokci. Długość i szerokość macierzy wpływają na kształt i grubość płytki paznokciowej. Jedynie czynniki zewnętrzne, np. fizyczne lub chemiczne uszkodzenie, mogą zmienić kształt lub grubość płytki paznokciowej.

Wał paznokciowy utworzony jest ze skóry właściwej pokrytej po wewnętrznej i zewnętrznej stronie naskórkiem.

Obrąbek naskórkowy nadpaznokciowy, zwany obrąbkiem, to obwódka z cienkiej tkanki porastającej paznokieć, chroniąca zwłaszcza jego nasadę. Bardzo istotna część paznokcia, ponieważ chroni delikatną tkankę macierzy, jak również komórki tkanki znajdującej się pod płytką paznokcia, gdzie formuje się warstwa zrogowaciała. Obrąbek chroni przed zanieczyszczeniem bakteriami i innymi mikroorganizmami mogącymi uszkodzić macierz i łoże paznokcia. Niewłaściwa pielęgnacja, zbyt mocne podsuwanie, wycinanie jest przyczyną uszkodzenia paznokci prowadzącego do powstawania ubytków w ich strukturze.

Obrąbek naskórkowy okołopaznokciowy to tkanka otaczająca paznokieć, włączając tkankę graniczącą z macierzą oraz brzegami bocznymi płytki.

Obrąbek naskórkowy podpaznokciowy znajduje się w tylnej części, przechodzi w macierz paznokcia, w której znajdują się komórki macierzyste, natomiast w przedniej części – w naskórek opuszki palca. Chroni macierz przed uszkodzeniami i wilgocią.

Obłączek usytuowany jest w połowie długości macierzy, za oskórkiem. Zawiera ¼ keratyny miękkiej i przybiera zazwyczaj kształt półksiężyca u nasady paznokcia. Jego delikatne zabarwienie (od koloru białego do bladoróżowego) spowodowane jest słabym przyleganiem do łoża paznokcia, a tym samym jego słabym uwodnieniem. Stanowi pomost pomiędzy macierzą a płytką paznokcia. Wymiary, kształt i zabarwienie są rozmaite, nie tylko u różnych osób, ale nawet na poszczególnych palcach tej samej osoby. Najwyraźniej widoczny na kciuku i paluchu, brak na innych palcach nie jest symptomem niepokojącym.

Biografia

1. Fryzjerstwo – podręcznik do nauki zawodu, Warszawa 2000.
2. J. Szepietowski, Grzybice skóry i paznokci – vademecum lekarza praktyka.
3. M. Kaniewska, Kosmetologia – podstawy, Warszawa 2011.
4. M. Zawadzki, Fizjologia człowieka – podręcznik dla studentów wydziałów kosmetologii, Wrocław 2012.
5. A. Goliszewska, Kosmetologia pielęgnacyjna, Warszawa 2011.
6. M. Koselaka, Podstawy podologii kosmetycznej, Warszawa 2011.
7. Piękne paznokcie, piękno, zdrowie i relaks – uroda, Bielsko- Biała 2011.
8. P. Langer, Zdrowe stopy, Warszawa 2007.
9. Martini, Kosmetologia i farmakologia skóry, Warszawa 2007.
10. J. Dylewska-Grzelakowska, Kosmetyka stosowana, Warszawa 2009.
11. I.B. Peters, Kosmetyka, Warszawa 2002.
12. D.A. Mack, Piękne paznokcie, Wrocław 1993.
13. M. Bückmann, Malujemy i zdobimy paznokcie, Warszawa 2005.
14. F. Jefforg, Podręcznik dla stylistów paznokci Nail Artistry, 2007.
15. S. Woś-Malissa, Zostać mistrzem – droga od stylisty do mistrza paznokci, Pruszcz Gdański.
16. E. Woś-Wasilewska, Dermatologia dla stylistów paznokci, Gdańsk 2009.
17. A. Sójka, Piękne paznokcie – pielęgnacja i zdobienie, Warszawa 2009.
18. R. Watson, Manicure i pedicure, Warszawa 2008.
19. L. Toselli, Manicure i pedicure – jak dbać o dłonie i stopy, jak ozdabiać paznokcie, Warszawa 2007.