Wrastający paznokieć Bolesny problem

Choroba ta w Polsce do niedawna była leczona głównie przez lekarzy chirurgów i dermatologów. Współczesna podologia proponuje wiele nowych nieinwazyjnych i skutecznych metod korekcji paznokcia wrastającego. Do tych metod należy prawidłowo wykonany zabieg podologiczny, ze zwróceniem szczególnej uwagi na prawidłowe obcięcie i oczyszczenie paznokci oraz wałów paznokciowych, odpowiednie obcinanie paznokcia, zastosowanie tamponady, zastosowanie klamry czy specjalistycznej odbudowy płytki paznokciowej.

Opis problemu

Cierpienie związane z wrastającym paznokciem (unguis incarnatus) jest znane od stuleci. Trwały i nadmierny nacisk krawędzi paznokcia na otaczające tkanki miękkie wału okołopaznokciowego doprowadza do urazu wałów. W tej sytuacji, jeśli na czas nie dojdzie do odciążenia uciśniętych tkanek, powstaje dolegliwość bólowa, a nierzadko zakażenie z wytworzeniem stanu zapalnego. W momencie gdy powstaje obrzęk tkanek, następuje jeszcze większe wrośnięcie paznokcia. Takie warunki sprzyjają procesowi nadmiernego ziarninowania z wytworzeniem ziarniny zwanej potocznie „dzikim mięsem” (carunculus), która otacza krawędź paznokcia.

Zdrowy paznokieć rośnie prosto, jego kąty wyrastają swobodnie ponad wały okołopaznokciowe, natomiast w przypadku wrastania paznokcia kąty lub całe brzegi paznokcia wbijają się w tkankę wału paznokciowego. Schorzenie może pojawiać się w każdym okresie życia, dotyczy głównie palucha, występuje nierzadko po obu stronach paznokcia obu stóp. Sporadycznie występuje na pozostałych palcach stóp, a także dłoni. Schorzenie często trwa latami i ma charakter przewlekły z okresowo występującymi zaostrzeniami choroby. Utrudnia chodzenie i normalne funkcjonowanie, ogranicza sprawność pacjenta, a nawet wyłącza go z życia codziennego na dłuższy czas. Wrastający paznokieć może pojawić się u noworodków, zwykle zmiana znika samoistnie przed upływem 12 miesięcy i określa się je jako paznokieć pseudowrastający. Do objawów paznokcia wrastającego należą: ból w okolicy palucha lub innego palca, zapalenie bocznej części wału okołopaznokciowego, obrzęk palca, sączenie się treści surowiczo- -ropnej, rozrost ziarniny. Grupą szczególnie predysponowaną do wrastania paznokci są dzieci w wieku szkolnym, schorzenie częściej występuje u mężczyzn, a także wśród kobiet w ciąży.

Niewłaściwe skracanie płytki paznokciowej

W patomechanizmie paznokcia wrastającego ważną rolę odgrywa skracanie płytki paznokciowej. Boki prawidłowo skróconego paznokcia powinny wyrastać lekko ponad wały paznokciowe. Dystalna część płytki paznokciowej powinna przypominać swoim kształtem kwadrat z lekko zaokrąglonymi kątami. Często przyczyną wrastania jest nieprawidłowe skracanie płytki, polegające na nadmiernym, bardzo krótkim wycinaniu bocznych kątów paznokcia. W takiej sytuacji wały nachodzą na płytkę paznokciową, która pod wpływem ucisku zewnętrznego wbija się w tkanki miękkie. Ucisk zewnętrzny, który sprzyja wrastaniu, może być spowodowany noszeniem niewłaściwego obuwia. Źle dopasowane, ciasne i wykonane ze sztucznego materiału skarpetki, które uciskają na wały paznokciowe mogą także doprowadzić do wrastania paznokcia. Intensywne uprawianie sportu i związane z tym ciągłe urazy mechaniczne płytki mogą doprowadzać do całkowitego zejścia płytki paznokciowej. W momencie gdy przez pewien okres nie mamy płytki paznokciowej, wały okołopaznokciowe ulegają zwężeniu, a nowo rosnący paznokieć zaczyna się w nie wbijać. Wrastanie paznokcia może częściej występować u osób, które mają z natury długie palce stóp, ponieważ łatwiej ulegają one urazom mechanicznym.

Typy wrastania płytki paznokciowej

Wyróżniamy dwa typy wrastania płytki paznokciowej:

Typ młodzieńczy wrastania (onychocryptosis, unguis incarnatus) charakteryzuje się szeroką płytką paznokciową z mięsistym wałem, paznokieć wrasta w otaczającą tkankę, przebija tkanki miękkie, powstaje stan zapalny i obrzęk tkanek miękkich, pojawia się ziarnina i dochodzi do wtórnych infekcji.

Typ dorosły – płytka paznokciowa z tendencją do rolowania, paznokcie rurkowate (unguis convolutus), dachówkowate, zakrzywione, w kształcie omegi, podkowy czy rolki. Typy dorosłe charakteryzują się zmianą kierunku wzrostu i formy płytki paznokciowej, następuje deformacja łożyska, może dojść do uwięzienia łożyska i połączenia się bocznych brzegów płytki paznokciowej. W typie dorosłym paznokieć może również przerwać ciągłość naskórka.