GABINET KOSMETYCZNY w formie sp. z o.o. ORGANY SPÓŁKI cz. 2

© FotolEdhar - Fotolia

Organy spółki

Spółka z o.o. jest spółką kapitałową, a co za tym idzie – posiada ona osobowość prawną. Zgodnie z art. 38 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, osoba prawna działa przez swoje organy. Ustawa z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej: Kodeks spółek handlowych) określa następujące organy funkcjonujące w tejże spółce: zarząd, rada nadzorcza lub komisja rewizyjna oraz zgromadzenie wspólników. Każdemu z ww. organów przypisane są inne funkcje, określone w ustawie. Zostaną one poniżej omówione.

Spółka a wspólnicy

Podkreślić należy odrębność, jaka zachodzi pomiędzy spółką z ograniczoną odpowiedzialnością a jej wspólnikami. Spółka, jak już zaznaczono, to odrębna od wspólników osoba prawna. Wspólnicy nie są nawet uprawnieni do jej reprezentowania – przynajmniej prawo do tego nie wynika z samego faktu bycia wspólnikiem spółki. Wkładają oni kapitał, mając nadzieję na to, że przyniesie im on stosowne zyski – w formie dywidendy wypłacanej z zysku wygenerowanego przez spółkę.

Zgromadzenie wspólników

Wspólnicy podejmują decyzję w sprawach spółki na zgromadzeniu wspólników. Jest to organ, który co do zasady działa poprzez podejmowanie uchwał na sformalizowanym zgromadzeniu, które zgodnie z nomenklaturą kodeksu spółek handlowych może być zwyczajne bądź nadzwyczajne.

Kodeks spółek handlowych wyraźnie wskazuje sytuacje, kiedy podjęcie uchwały przez zgromadzenie wspólników jest obowiązkowe. Należą do nich: 1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z wykonania przez nich obowiązków; 2) postanowienie dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru; 3) zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego; 4) nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej; 5) zwrot dopłat; 6) zawarcie umowy między spółką dominującą a zależną o zarządzanie bądź przekazanie zysku.

Jak wskazano wyżej, kodeks wyróżnia dwa rodzaje zgromadzeń wspólników: zwyczajne i nadzwyczajne. Pierwsze z nich powinno odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Ustawa wyraźnie określa, co powinno być przedmiotem tego zgromadzenia, a mianowicie: 1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy; 2) powzięcie uchwały o podziale zysku albo pokryciu straty, jeżeli sprawy te nie zostały wyłączone spod kompetencji zgromadzenia wspólników; 3) udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków. Wszystko to wiąże się z obowiązkiem składania przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością wyżej wskazanych uchwał, jak i sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności spółki do akt rejestrowych spółki, prowadzonych przez właściwy sąd. W przeciwieństwie do zwyczajnego zgromadzenia, nie został wskazany w ustawie przedmiot nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników.

Ustawa precyzuje również sposób zwołania zgromadzenia. Jak stwierdził sąd apelacyjny w Poznaniu w wyroku z 22 września 2010 r., sygn. akt: I ACa 613/10, „w procesie zwoływania zgromadzenia wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wyróżnić można, co do zasady, dwa etapy. W pierwszym z nich (zwołanie „sensu stricto”) konieczne jest podjęcie przez zarząd […] decyzji o zwołaniu zgromadzenia w sposób właściwy dla tego organu. Kolejną czynnością jest natomiast wysłanie zaproszeń do wspólników […]. Czynność ta w znacznej mierze ma charakter techniczny, bowiem w istocie jest zawiadomieniem wspólników o treści uchwały o zwołaniu zgromadzenia, podjętej przez uprawniony organ”. Zasadą jest, że zgromadzenie wspólników jest zwoływane przez zarząd za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników.

Możliwe jest również zawiadomienie poprzez pocztę elektroniczną, w sytuacji, gdy wspólnik uprzednio wyraził na to pisemną zgodę, podając adres. Rada nadzorcza oraz komisja rewizyjna są również uprawnione do zwołania zgromadzenia, jednakże w ograniczonym zakresie, to jest w przypadku zgromadzenia zwyczajnego, jeżeli zarząd nie uczyni tego w odpowiednim terminie, a w przypadku nadzwyczajnego zgromadzenia najpierw zobowiązana jest zażądać zwołania zgromadzenia przez zarząd, dopiero w sytuacji jego bezczynności sama może tego dokonać. Umowa spółki może przyznać to uprawnienie także innym osobom. Ustawa przyznaje również prawo żądania zwołania zgromadzenia wspólnikom (bądź wspólnikowi) reprezentującym co najmniej jedną dziesiątą kapitału. Mogą oni także żądać umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego zgromadzenia wspólników.

Co istotne – szczególnie przy spółkach z niedużą liczbą wspólników, uchwały mogą również zostać podjęte pomimo braku formalnego zwołania zgromadzenia wspólników. Dotyczy to sytuacji, w których cały kapitał zakładowy jest reprezentowany, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia zgromadzenia lub wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad. Innymi słowy, w takim zgromadzeniu muszą wziąć udział wszyscy wspólnicy.

Sytuacja wygląda nieco odmiennie w spółce, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy. Uchwały wspólników w takiej spółce mogą być wówczas podjęte przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym. Nie wymaga to formalnego zwołania zgromadzenia wspólników, warunkiem podjęcia uchwały jest jednak wykonanie prawa głosu przez wszystkich wspólników.

Zasadą jest, że zgromadzenie jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim udziałów. Wspólnicy mogą jednak w umowie nałożyć wymóg kworum, np. w postaci obecności 50% kapitału zakładowego na danym zgromadzeniu. Co więcej, uchwały zapadają bezwzględną liczbą głosów. Oznacza to, że dla podjęcia uchwały liczba głosów za uchwałą musi być większa niż liczba głosów przeciw uchwale i głosów wstrzymujących się. Również tę kwestię można uregulować odmiennie w umowie spółki. Wspólnicy głosują według wartości nominalnych, a na każdy udział o równej wartości nominalnej przypada jeden głos (jeśli udziały nie mają wartości nominalnej – na każde 10 złotych wartości nominalnej udziału o nierównej wysokości przypada jeden głos).