Algodystrofia

Czym jest algodystrofia?

Jest bolesność pojawiająca się w rejonie stawu (ramię, kostka itd.) oraz okolic stawu (wiązadła, ścięgna, mięśnie, powięzi). Charakteryzuje się zaburzeniami troficznymi lokalnych tkanek, a szczególnie skóry. Związana jest z nadmiernym pobudzeniem współczulnego układu nerwowego. Układ ten wchodzi w skład układu neurowegetatywnego, który zapewnia kontrolę wszystkich niezależnych od woli funkcji organizmu niezbędnych do przetrwania (rozprowadzanie substancji odżywczych, metabolizm, adaptacja). Układ współczulny unerwia wszystkie tkanki ciała (skórę, nerwy, tętnice, żyły, narządy wewnętrzne). Jego działanie dotyczy całego układu krążenia, stąd jego właściwości naczynioruchowe (wazomotoryczne).

Objawy kliniczne

Algodystrofia zaczyna się fazą „gorącą”, która może trwać wiele tygodni i towarzyszą jej objawy stanu zapalnego. Główny objaw to jednak ból – intensywny, nasilający się szczególnie podczas ruchu kończyny. Miejscowa opuchlizna wokół stawu połączona jest z podwyższeniem temperatury i zaczerwienieniem tkanek skórnych, które stają się bardzo wrażliwe na dotyk. Potem następuje faza „chłodna” – uczucie chłodu ogarnia staw, zaczerwienienie ustępuje miejsca zasinieniu, ruchomość stawu jest ograniczona – staje się on sztywny i zdrętwiały. Ten rozwój jest raczej korzystny, ponieważ objawy choroby cofają się po około osiemnastu tygodniach. Pewne ograniczenie ruchomości stawów może jednak się utrzymywać z racji skurczenia tkanek okołostawowych.

Przyczyny

W połowie przypadków nie identyfikuje się żadnej przyczyny – mówimy wtedy o algodystrofii pierwotnej. Najczęściej pojawienie sie objawów poprzedza uraz. Algodystrofia może być skutkiem złamania lub zwichnięcia, nawet gdy są one dobrze leczone.

Również przebyte operacje są częstą przyczyną tego objawu, a także poważne schorzenia, jak paraliż, cukrzyca, zawał mięśnia sercowego.

Niektórzy są szczególnie narażeni na algodystrofię. Dotyczy to osób z uogólnioną nadwrażliwością, która charakteryzuje się między innymi zaburzeniami napięcia neurowegetatywnego, przyczyną skurczów. Rozregulowanie układu współczulnego prowadzi do zaburzeń naczynioruchowych, takich jak ściśnięcie naczyń skórnych. Istotny jest także stres – zwłaszcza przewlekły – który zaburza równowagę organizmu.

Zabiegi w gabinecie

Jako skutek nadaktywności współczulnego układu nerwowego algodystrofia może dotyczyć dłoni, ramion, stóp, bioder i kolan. Warto znać przynajmniej podstawowe techniki pomocne w razie stanów zapalnych i sztywności stawów.

Gdy choroba jest w fazie pierwszej (gorącej), należy unikać dotykania bolesnych miejsc. Natomiast sztywność stawów typowa dla fazy zimnej nie powinna stanowić przeszkody w zabiegach. Staw o ograniczone ruchomości można masować dość intensywnie w celu odwrócenia procesu włóknienia tkanek. Przyda się tutaj zrozumienie topografii i organizacji układu współczulnego, by przywrócić właściwe funkcje nerwowe. Wiadomo, że układ ten znajduje się wzdłuż kręgosłupa i że niewielkie zwoje rozmieszczone są asymetrycznie w odległości kilku centymetrów jeden od drugiego, przed powięziami mięśniowymi, które są często przykurczone. W zwojach mieszczą się nerwy prowadzące do skóry, narządów, mięśni i kości. Masaż tych rejonów umożliwia klientom odprężenie i czasowo łagodzi ból oraz dolegliwości skórne. 

dr Florent Amsallem

tłum. Dorota Bury