Reumatyzm a zioła

Medycyna tradycyjna i ludowa

Określany w medycynie tradycyjnej mianem „choroby ludowej” reumatyzm dotyka przeważającej części populacji, a zwłaszcza ludzi w podeszłym wieku. Zamieszkiwanie w miejscu o dużej wilgotności powietrza, długotrwałe narażenie na chłód, intensywny wysiłek fizyczny, zmiany składu krwi, a także złe nawyki żywieniowe są postrzegane jako czynniki sprzyjające wystąpieniu chorób reumatologicznych.
W ziołolecznictwie stosuje się w takich przypadkach wiele roślin, między innymi pokrzywę, skrzyp, jagody jałowca, korę wierzby i brzozy, nawłoć, a także kłącze imbiru, korę topoli, korę vilcacory (czepota puszysta, koci pazur), a od niedawna również kłącze kurkumy.

Tradycyjna medycyna Dalekiego Wschodu a reumatyzm

Cenione w leczeniu reumatyzmu są zalecenia lub substancje wykorzystywane w tradycyjnych systemach leczniczych Azji (Chiny, Tybet, Indie). Po 40 latach badań udowodniono korzyści płynące ze stosowania zasad ajurwedy w leczeniu reumatyzmu. Z ajurwedyjskich roślin najbardziej interesujące właściwości prezentują: oleożywica mirry (balsamowiec indyjski) i wosk kadzidłowca (Boswellia serrata), które okazały się bardzo korzystnie wpływać na redukcję objawów artretyzmu kolan.

Substancje przeciwartretyczne o działaniu przeciwzapalnym

Historia salicylanów zaczęła się w 1899 roku, wraz z ich odkryciem w korze wierzby. Wiele prac poświęcono tej substancji. Działanie ekstraktu z wierzby – dzięki zawartości salicyny – okazało się dużo skuteczniejsze w porównaniu z działaniem kwasu acetylosalicylowego w porównywalnej dawce. Można sądzić, że niektóre polifenole zawarte w wyciągu z brzozy, poprzez działanie antyrodnikowe, nasilają jego działanie przeciwzapalne.

Wyciąg z liści czarnej porzeczki znany jest w reumatologii, jak i w alergologii z działania przeciwzapalnego. Substancje czynne w nim zawarte to proantycyjanidyny. Okazuje się, że te składniki, wyizolowane z liści, mają wpływ na produkcję proteoglikanów kolagenu typu II i prostaglandyn w ludzkich chondrocytach (komórkach tkanki chrzęstnej).

Z kolei czarci pazur (hakorośl rozesłana) dawał zadowalające efekty w leczeniu schorzeń reumatycznych. Nad jego działaniem długo dyskutowano. Wiedziano, że swoje właściwości zawdzięcza zawartości irydoidu o nazwie harpagozyd, ale dopiero stosunkowo niedawno wykazano, że działa jako inhibitor aktywacji NF-kappa-beta (białkowy kompleks mający swój udział w reakcjach zapalnych organizmu).

Wreszcie kurkuma wykazała korzystny wpływ na schorzenia reumatyczne w testach in vivo i znana jest z działania przeciwzapalnego.

Zioła o działaniu redukującym różne objawy chorób reumatycznych

Regulują metabolizm, działają diuretycznie i wspomagają trawienie: mniszek lekarski, liść pokrzywy, korzeń łopianu, perz, korzeń wilżyny, nasiona kopru.

Mają ogólne działanie przeciwzapalne: kora wierzby, szczytowe kwiaty wiązówki błotnej, topola, kwiat czarnego bzu, czarci pazur, liść czarnej porzeczki, kurkuma.

Działają napotnie i wspomagają usuwanie przez skórę toksyn: bez czarny, liść mięty pieprzowej, krwawnik.

Działają adaptogennie i immunomodulująco: żeńszeń, eleuterokok kolczasty.

Rośliny stosowane w różnych schorzeniach reumatycznych:

Bóle kości i stawów: czarci pazur, balsamowiec indyjski.

Degeneracyjne choroby zapalne: czarci pazur.

Zapalenie dziąseł: czarci pazur.

Mialgie (bóle mięśni) i neuralgie, reumatyzm mięśniowy: olejek eteryczny z mięty pieprzowej, pąki sosny, balsamowiec indyjski, chrzan, papryka.

Obrzęki pourazowe: bromelaina (enzym pozyskiwany z ananasa), skrzyp.

Kontuzje: arnika.

Reumatyzm: arnika, liść brzozy, balsamowiec indyjski, kora wierzby, rozmaryn, liść pokrzywy, olejek z mięty pieprzowej, mniszek lekarski, imbir, eleuterokok kolczasty.

Bóle reumatyczne i neurologiczne: pąki sosny zwyczajnej, pąki jodły, olejek terpentynowy, żywica sosnowa, olejek dziurawcowy, mięta.

Wybroczyny: arnika, kasztanowiec indyjski, żywokost lekarski.

dr Christine Vallée