Zakażenia grzybicze

Mikroskopijnych rozmiarów, wielkości niemal bakterii, grzyby występują w ponad stu tysiącach gatunków. Niektóre z nich naturalnie żyją w ludzkim organizmie, żywiąc się martwymi komórkami. Nazywane są saprofitami i żyją w symbiozie z organizmem. Kiedy jednak siły odpornościowe słabną, grzyby rozmnażają się w sposób nieograniczony i stają się szkodliwe.

Inne gatunki, o wiele liczniejsze, żyją w naszym otoczeniu: na ziemi, po której chodzimy, w powietrzu, którym oddychamy, w zanieczyszczonej wodzie pitnej.

Wyróżnia się pięć rodzajów grzybic, z czego trzy jelitowe:

• drożdżyce – najczęstsze są tutaj kandydozy: genitalne, ustne, skórne, oczne, sercowe, nerkowe, mózgowe i oddechowe;
• dermatofitozy, które dotyczą skóry, owłosionej skóry głowy i przydatków skórnych. Odpowiadają za większość przypadków tzw. stopy atlety, niektórych zakażeń fałdów skórnych i gruczołów łojowych oraz różnych form liszaja spotykanych w niektórych biedniejszych regionach świata;
• pleśniawki: aspergiloza, fuzarioza.

Objawy grzybicy zależą od różnych okoliczności:

• obecności pewnych chorób: cukrzycy, nowotworu, AIDS, przewlekłych chorób zapalnych jelit, ale zdarza się, że to te choroby są oznaką grzybicy;
• odbytej terapii antybiotykami, kortykosteroidami, immunosupresantami stosowanymi przy terapii nowotworów i chorób autoimunologicznych, radioterapii, a także zażywania pigułek antykoncepcyjnych;
• miejscowego spadku odporności (najczęstsza sytuacja): tak jest w przypadku kandydozy pochwy lub pewnych chorób skóry.

Nieprawdopodobna wytrzymałość

Grzybice przechodzą w stan uśpienia, jeśli otoczenie nie sprzyja ich rozwojowi. Grzyby przybierają postać przetrwalników zdolnych czekać bardzo długo, aż warunki zewnętrzne znowu staną się sprzyjające.

Żeby zatem uniknąć nawrotu grzybicy, należy:

• jeszcze długo po zakończeniu terapii i ustąpieniu objawów klinicznych obserwować organizm;
• wpływać na podniesienie odporności organizmu, żeby uniemożliwić rozwój grzybicy.

Kandydoza wywołana przez Candida albicans

Osiem osób na dziesięć cierpi na kandydozę: Candida albicans to najczęściej spotykany drożdżak w naszym jelicie (zwłaszcza cienkim), gdzie żywi się pozostałościami metabolicznymi. Można się zakazić poprzez pożywienie lub przedmioty wkładane do ust (zwłaszcza w dzieciństwie) albo poprzez niezbyt czyste ręce... Dopóki błony śluzowe i flora jelitowa są silne, Candida może się mnożyć tylko do pewnego stopnia. Kiedy jednak środowisko jest osłabione, grzyb może stać się bardzo agresywny i namnażać się w całym układzie trawiennym (pleśniawki ust, zapalenie jelita...), objąć strefę narządów płciowych (pochwa) i wykorzystać krwiobieg, by zainfekować inne organy (płuca itd.). W przypadkach skrajnych – pacjentów o bardzo obniżonej odporności, chorych na AIDS lub w trakcie chemioterapii – grzybica może okazać się śmiertelna.

W konsekwencji kandydoza może wywołać zespół bardzo różnorodnych objawów, proporcjonalnych do stopnia nasilenia choroby.

Oryginalne podejście terapeutyczne, tzw. bioelektronika Vincenta, grupuje objawy zainfekowania Candida albicans w czterech klasach:

• trawienne (poczynając od zwykłego zapalenia jelit): wzdęcia odpowiedzialne za gazy, epizody biegunki lub zaparć albo obydwie formy na przemian, swędzenie odbytu przechodzące na genitalia, objawy skórne również tu należą (zmiany w fałdach skóry, na powierzchni paznokci);
• energetyczne – nieustanne zmęczenie, nasilające się bez wyraźnego powodu, któremu wypoczynek i sen nie przynoszą ulgi;
• immunologiczne – poza podniesionym ryzykiem zakażenia wzrasta też ryzyko alergii – pokarmowej, skórnej, oddechowej;
• neurologiczne i psychologiczne – trudności z zasypianiem, niemożność regeneracji, huśtawki nastrojów, obniżenie zdolności koncentracji i zapamiętywania, rosnące poczucie niezadowolenia. Do tego dochodzi apetyt na pokarmy bogate w cukry proste (ciastka, czekolada), nasycone kwasy tłuszczowe (wędliny, tłuste sery) i napoje alkoholowe.

Jak definitywnie pozbyć się grzybicy

Poza poważną reorganizacją trybu życia istnieje wiele innych sposobów, by odzyskać dobry stan zdrowia na dłużej.

Pobudzanie odporności jelit

Wzrost przepuszczalności błony śluzowej jelit podczas przewlekłych grzybic (jelito to naturalny rezerwuar Candida albicans, ale potencjalnie jest to flora patogenna) nie był przedmiotem badań, jednak z pewnością jest bardzo wysoki.

Syndrom porowatego jelita

Komórki wyściełające błonę śluzową jelita (enterocyty) zwykle przylegają ściśle do siebie; stanowiąc w ten sposób barierę, która pozwala przechodzić tylko składnikom odżywczym potrzebnym organizmowi. Niestety, wiele czynników jest w stanie zaburzyć tę funkcję, powodując powstawanie dziur między komórkami. Tą drogą substancje niepożądane przedostają się do organizmu, zanieczyszczają go i wyczerpują jego układ odpornościowy oraz rezerwę antyoksydantów.

Pośród czynników ryzyka wymienić należy: nieodpowiednią dietę, zbyt częste i źle dobrane terapie antybiotykami, stres psychiczny i środowiskowy (zanieczyszczenia w każdej postaci).

v  Kompleks pro- i prebiotyków – niezbędny do odbudowania korzystnej flory jelitowej.

*  Innowacyjne rozwiązanie przeciwdziałające porowatości jelita

Optymalne połączenie:

• probiotyki (szczepy Lactobacillus acidophilus, Lactococcus lactis, Bifidobacterium longum, Bifidum);
• L-glutamina – paliwo enterocytów, podtrzymujące ich integralność. Sprzyja ich odnowie i naprawie, zapobiegając przepuszczalności ścian jelita i utrzymując ich funkcję obronną;
• metionina w synergii z L-glutaminą;
• zeolit – antyoksydacyjny minerał 12 razy silniejszy niż witaminy A, C i E. Wyłapuje wolne rodniki, wchłania metale ciężkie i toksyny. Umożliwia przyczepność i rozwój probiotyków. Pobudza regenerację tkanek i naturalne siły obronne;
• kurkuma – antyoksydant, chroni błony śluzowe jelit. Zawiera kurkuminę, która jest inhibitorem syntezy pewnych mediatorów zapalnych.

v  Ekstrakt z pestek grejpfruta – dobrze znany ze swego działania immunostymulującego.

v  Kompleks witamin i minerałów, żeby uzupełnić niedobory wywołane latami rozwoju grzybicy. Do tego dochodzi witamina D3, ponieważ dietetyczne zalecenia dotyczące jej dawki dziennej są dużo niższe niż fizjologiczne zapotrzebowanie. Powinno się ją przyjmować od października do kwietnia.

v  Jeśli pacjent jest pod wpływem przewlekłego stresu, należy mu przeciwdziałać.

v  Propolis – badania wykazały skuteczność propolisu w zwalczaniu niektórych szczepów Candida albicans i Aspergillus niger. Nieznana jest jego optymalna dawka, ale zaleca się przyjmowanie 1 g czystego propolisu 2-3 razy dziennie.

v  Aromaterapia – w przypadkach grzybic skórnych alternatywą dla terapii farmakologicznych są olejki eteryczne, np. z drzewa herbacianego (Melaleuca alternifolia). Z racji długiego czasu trwania kuracji dla bezpieczeństwa najlepiej jest dodać kilka kropli olejku do neutralnego oleju bazowego – zapewni to lepszą tolerancję skóry. Taką mieszankę nakłada się na zmienione chorobowo paznokcie i otaczająca skórę aż do zniknięcia objawów i przez następne dwa tygodnie.

dr Christine Vallée

tłum. Dorota Bury